TIST Kenya Newsletter - November 2007

Newsletter PDF (Large File!)
Newsletter Content

MAZINGIRA BORA

November 2007 Edition Newsletter

www.tist.org

ENGLISH VERSION

The International Small Group and Tree Planting Program ( TIST)

An Environmental, Sustainable Development and Community Forestry Program.

TIST staff and Field Office respresentatives pose for a photo with Clean Air Action President, Ben Henneke.

  • TIST Kenya Updates: What We Have Achieved. 
  • Ntugi Office: Our Vision in Service for Small Groups.
  • Narumoro Office: A new Tea Tree Discovered.
  • Ntumburi Muguna Small Group: Reaping TIST Benefits.
  • Mbiriri Best Small Group: Working Together with other Small Groups. 
  • TIST Social Entrepreneur (TSE)

www.tist.org P.O Box 1508 Nanyuki, Kenya Tel: 0724 -

ENGLISH VERSION 2

TIST Kenya Updates: What We Have Achieved

TIST Kenya today has recruited and registered 3,344 groups in Kenya. 3.2 million Trees have been planted and counted. Below is the status update of each of the five field offices we currently have; 

Chugu Field Office. Number of Groups: 788 Number of Trees: 1,392,170 Number of seedlings: 1,371,130 Areas covered. Imenti North, Imenti South, Meru Central, Meru South, Tharaka.

Wendo (Formerly Meru Central) Field Office. Number of Groups: 393 Number of Trees: 412,397 Number of seedlings: 527,187 Areas covered. Imenti North, Imenti South, Meru Central, Meru South, 

Kinyaritha Field Office. Number of Groups: 650 Number of Trees: 430,710 Number of seedlings: 452,763 Areas covered. Tigania, Meru North, Igembe 

Ntugi Field Office. Number of Groups: 761 Number of Trees: 544,912 Number of seedlings: 590,042 Areas covered. Meru Central, Imenti North, Isiolo, 

Narumoro Field Office. Number of Groups: 510 Number of Trees: 377,098 Number of seedlings: 700,598 Areas covered: Kieni East, West division, Mathira, Laikipia East (Ndaiga)

Lamulia Field Office. Number of Groups: 227 Number of Trees: 61,949 Number of seedlings: 194,238 Areas covered. Laikipia East Lamuria, Sweetwaters, Mwiyogo, Ngoro Theru, Thome, Matanya, Ruiri,

A Tree Nursery. More than 3.3 Million seedlings have been counted.

TIST farmers during a recent In- house training Sweetwaters.

TIST farmers during a recent In- house training at Ntoobo,

ENGLISH VERSION 3

Ntugi Office: Our Vision in Service for Small Groups.

We are proud to be members of TIST family. TIST program, since its introduction in our area, has resonated well with communities in our midst. As we continue to register more and more Small Groups, the greater we are empowering people. The more we are improving our environment. The more we are fighting hunger through conservation farming. The more we are fighting HIV/AIDS peril through awareness and advocacy. The more we are improving living standards. 

TIST program has brought a new marketing window. An international market in carbon credits trading. Thousands of our small 뻮cale farmers who have joined the program can now access this market a milestone in our development path. At the moment, when our trees are barely 3 뻴ears old and hence immature, the program is giving us an incentive of Ksh 1.50 per year for each tree we keep alive. This amount may sound little, but our Small Groups have utilized the cash received to achieve bigger goals. Several of our Small Groups have started other income generating initiatives out these incentives. For instance, Kanja Small Group used the initial payments to start a humble poultry keeping business which has transformed to a dairy goat poultry project. This has affirmed our believe that small opportunities are often the beginning of great enterprises. 

Ultimately, when our trees fully mature, our members will reap huge profits from the sale of greenhouse gas credits. As indicated in the agreement between CAAC and Small Groups, 70% of the net profit from credit sales will go to the Small Groups. We are optimistic that the prices will be favourable when our trees mature. Meanwhile, as we continue to register more groups and training them, we are encouraging them to form clusters. A cluster is made up of 40 60 Small Groups within a walking distance. That means groups within one sub-location area can form a cluster. The idea of having a cluster is to create a forum whereby these Small Groups will be coming together once a month to share their best practices and learn new ideas. Therefore, Small Groups in a cluster are encouraged to identify a place where they will be meeting every month. Such a place is referred to as a NODE VENUE/ CENTER. And these meetings are known as NODE TRAININGS. 

Among the key a c t i v i t i e s t h a t are performed in a Node Training i n c l u d e s t h e following; - Recruitment and registration of groups. - T r a i n i n g on Carbon credit business, C o n s e r v a t i o n Farming, Energy Efficient Jikos, Seed and Species s e l e c t i o n a n d collection, nursery establishment and management, tree planting, HIV/ Aids, Malaria and Nutrition, TIST values, leadership and team capacity building.

- Updates on overall TIST program. 

- Among others. 

We believe, with commitment of cluster members and a strong desire for growth and development, we can transform them to become co-operative societies, whereby members will come together and poll their resources to establish financial institutions. This can be made possible if and when individual members put more effort in planting more trees hence an increase in amount of money earned and doubling our agriculture productivity through conservation farming. This is idea we are selling to our Small Groups.

Narumoro Office: A new Tea Tree Discovered.

Unless it happens, some of the opportunities that TIST has offered to people working for the program will remain unnoticed. When TIST Quantifiers from Narumoro - Patricia, Eunice and Peter - were in their normal daily duties of quantifying trees, little did they knew they would meet one of the TIST Small Group growing a newly introduced tree- Tea Tree. 

This tree is said to be highly profitable with high demand in detergent industry. It is particularly used in making of soaps and perfumes. 

Since this discovery, a number of TIST Small Groups have adopted this farming. Among the groups now growing this tree include Itangini Best Small Group, Gitero enterprise, Kamathi Small Groups among others. It still remains to be ascertained whether the tree is acceptable i n l o n g - t e r m sequirisation * of carbon. Nevertheless, TIST encourages Small Groups to share such best practices that will improve their economic s t a b i l i t y a n d livelihoods.

The organization behind this Tea tree project is constructing a factory in Burguret, Near Nanyuki Air strip. Elsewhere, Kiambogo Best Small Group has discovered a new ointment to be used in eliminating jiggers. It very effective and has no side effects. As always, the group is ready to share with other small groups on methods of manufacturing this ointment during monthly Node Trainings

Mbiriri Best Small Group: Our lives have dramatically improved. 

We are among the four best Small Groups in Narumoro Field Office. Others include, Aguthi, Itangi-ini and Kiambogo best Small Groups. As a best Small Group, we are charged with responsibility of recruiting and registering new small groups as well as training them about TIST program components. We achieved huge success in this. Borrowing from TIST best practices, we have embarked on other income generating initiatives to boost our economic fortunes. We currently have an intensive brick-making project, using local available resources (sand soil and sawdust), which we sell to members of the community. Residents are now having decent houses.

We are also involved in Cakes baking project which is doing well. We are simply industrializing our village. Many other groups have followed suit and results are amazing. We are grateful t o T I S T m a n a g e m e n t f o r h a v i n g considered our p l e a t o h a v e Quantifiers from our area. Today, quantification has t r e m e n d o u s l y improved to the satisfaction and cherish of our S m a l l G r o u p members. In return of this gesture, we have  ntensified our node trainings now covering Ndathi, Warazo jet, Kabaru and Thegu areas. We are calling upon the Small Groups in these areas to be attending our Node Trainings so that they can benefit more from the Program. We are appealing the Management, once again, to give us more In-house Trainings. They have been received well and are very helpful to the Small Groups. We are also grateful to the Local Administration for their good support in our activities. Special thanks to forest department for their enormous support.

Ntumburi Muguna Small Group: Reaping TIST Benefits.

We consist of 12 members and we are under Ntugi Filed Office. We have felt the need to share with other Small Groups since we have also benefited from their articles. 

Our activities include the following;

1. Nursery establishment and management. We raise seedlings in the nurseries which we plant in our own land and sell the surplus in the market. 

2. Bee 뻂eeping. We have embarked on this project and so far, we have 5 beehives. We normally harvest 25 35kg of honey per season and sell at Ksh 200.00 per Kg of honey. We have earned as significant income from this project. 

3. We have practiced conservation faming and applied it in maize and cabbage farming. We have witnessed double yields and we are selling the surplus in the market. 

4. Poultry keeping. We have recently embarked on this project and it is wonderfully doing well. Each member has 10 chickens so far. We started this project from tree incentive proceeds.

We have spent the proceeds from the above projects to buy furniture and household goods for our members. This has tremendously improved our living conditions and lifestyles. 

We are grateful to our Trainers from the Ntugi Office. Without their support, we couldn뭪 have achieved all this. Long live TIST! 

TIST Social Entrepreneur (TSE) 

TIST farmers during a recent In- house training at Nchoroboro

Throughout the world, certain men and women of business have been able to succeed when traditional business people have not. These men and women are called 밻ntrepreneurs. Why have they succeeded? They have tremendous energy and determination. They are not afraid to search for new solutions to old problems. They often work on their own or in small teams. They constantly look to learn, improve their practices and expand the reach of their businesses. 

The impact of entrepreneurs has been so great that they have been asked to help regions tackle significant social issues. These men and women are called 뱒ocial entrepreneurs. Working together 

TIST small groups have achieved great results in a short amount of time. From many trainings and seminars, TIST saw that some members wanted to accomplish even greater results. So TIST looked for a way to let these individuals share their successes and bring their driving passion to create Small Groups to new regions. TIST also recognized that exceptional Best Small Groups could also further expand their successes in new areas. The best way to harness these individual and group talents was to create two new trial programs: TIST Social Entrepreneurs and TIST Mentor Groups. 

Highly successful individuals could serve as TIST Social Entrepreneurs and highly successful Best Small Groups could serve as Mentor Groups. Together, they could take the values and benefits of TIST into new areas. This would let TIST expand rapidly its local sustainable development efforts. In Kenya, TIST has started a trial project of 12 18 months to unleash the potential of the new TSE뭩 and Mentor Groups. 7 individuals have been selected as TSE뭩 and 6 groups have been identified as Mentor Groups. 

These individuals and groups have embraced TIST 뭩 values and have demonstrated their beliefs through their actions and successes. TIST will give them the resources to help increase the number of Small Groups in unserved areas. TSE뭩 and Mentor Group leaders will receive intensive training in Best Practices and learn advanced quantification and payment services techniques. TIST is looking to provide even better services to the new groups who join in regions where TIST has no member groups.

The seven TSE뭩 are: 

1. Bernard Githui - Former Naromoro Field Office quantifier. 

2. Alphaxard Kimani - Narumoro Field Office quantifier.

3. John Kinyua - Chugu Field Office trainer 

4. Susan Muita - Chugu quantifier 

5. Gitonga Mbui -Ntugi Field Office trainer.

6. Elizabeth Kiogora - Kinyaritha Field Office trainer 

7. Mary Wanyoike Kinyaritha Field Office trainer 

8. Joshua Irungu - TIST Administrative Director

Six BSG뭩 have been selected to become Mentor Groups in this trial program. The Mentor Groups and their representatives are: 

1. Lamuria BSG Jinaris Gachoya 

2. Chugu BSG Hezekiah Miriti 

3. Narumoro BSG Leah W. Jackson 

4. Ntugi BSG Jennifer G. Kithure 

5. Kinyaritha BSG Augerio Akwalu 

6. Kinyaritha BSG Fabiano Kobia

T h e T S E 뭩 a n d M e n t o r G r o u p representatives speak and write in multiple languages. Through their actions, they have earned the respect of group members and field office staff. They work as farmers, teachers, secretaries, traders and clan leaders. As active participants in training seminars, they applied their talents and energies to best practices and helped TIST, and themselves, succeed in their regions. Congratulations to all TSE뭩 and Mentor Group members. TIST wishes them every success in their new venture!

TIST farmers during a recent In- house training at Mirere, Sweetwaters.

Ben Henneke with TIST staff and Field Office representatives.

TIST farmers during a recent In- house training at Thigu, Chogoria

MAZINGIRA BORA 

Ngatheti ya mweri wa Kanyuahungu

www.tist.org KIKUYU VERSION

The International Small Group and Tree Planting Program ( TIST)

An Environmental, Sustainable Development and Community Forestry Program.

Aruti wira a TIST na amemba a wabichi hamwe na Mr. Ben Henneke, mutongoria wa Clean Air Action Corporation.

  • Haria wabichi ya TIST Kenya ikinyite: Kiria Tugite gukinyiria hau.
  • Wabichi Ya Ntugi: kioneki Gitu hari gutungata tukundi tunini
  • Wabichi ya Narumoro: Muti mweru wa machani guthundurwo. 
  • Gikundi kini gia Ntumburi Muguna: Kugetha mawega ma TIST.
  • Gikundi Kinini kiega kia Mbiriri: Kuruta wira hamwe na tukundi tunini.
  • Biashara ingi cia TIST (TSE)

www.tist.org P.O Box 1508 Nanyuki, Kenya Tel: 0724 - 255 369 

KIKUYU VERSION 2

Haria wabichi ya TIST Kenya ikinyite: Kiria Tugite gukinyiria hau.

TIST Kenya niithomithitie na ikandikithia ikundi 3,344 thi-inie wa Kenya. Miti milioni 3.2 million niihanditwo iria irimuoyo na itaritwo. Maya nimo maumiriara maria wabichi nini cia TIST cigite gukinyiria haha turi.

Wabichi ya Chugu.

Ikundi : 788
Miti: 1,392,170
Tumimera: 1,371,130
Kuria wabichi ino itambite. Imenti North, Imenti
South, Meru Central, Meru South, Tharaka.

Wabichi ya Wendo (Iria irari Meru Central).
Ikundi: 393
Miti: 2,397
Tumimera: 527,187
Kuria wabichi ino itambite. Imenti North, Imenti
South, Meru Central, Meru South, 

Wabichi ya Kinyaritha.
Ikundi: 650
Miti: 430,710
Tumimera: 452,763
Kuria wabichi ino itambite. Tigania, Meru North,
Igembe
Wabichi ya Ntugi.
Ikundi: 761
Miti: 544,912
Tumimera: 590,042
Kuria wabichi ino itambite. Meru Central, Imenti
North, Isiolo,
Wabichi ya Narumoro
Ikundi: 510
Miti: 377,098
Tumimera: 700,598
Kuria wabichi ino itambite: Kieni East, West
division, Mathira, Laikipia East (Ndaiga)

Wabichi ya Lamulia.
Ikundi: 227
Miti: 61,949
Tumimera: 194,238
Kuria wabichi ino itambite. Laikipia East –
Lamuria, Sweetwaters, Mwiyogo, Ngoro Theru,
Thome, Matanya, Ruiri, 

Nathari ya miti

Arimi a TIST mari themina mwena wa Sweetwaters.

Arimi a TIST mari themina mwena wa Ntoobo

Wabichi Ya Ntugi: kioneki Gitu hari gutungata tukundi tunini

Amemba a wabichi ya Ntugi mari mucemanio wao.

Twina gikeno nigukorwo turi hamwe na TIST. Kuma riria TIST yanjiri-irie ituraini ritu ni ikurite wega orotugithiaga na mbere na kwandikithia ikundi nyingi na nyingi nogwo turathi-ii na mbere na kwendekithia adu aingi. Nogwo turathondeka maria matuthiuruki-irie. nogwo turarua na ngaragu na njira ya urimi mwega. Nogwo turarua na murimu wa mukingo kuhitukira ithomo. Na nogwo turagiria miturire itu. 

TIST ni irehete thoko njeru. Thoko ya kurua na riera itheru. Arimi aingi anini aria maingirite TIST riu no mahote gukinyira thoko ino - Kioneki gitu ni uthii wanambere. Hau turi, riria miti itu iri na ukuru wa miaka itatu- na ndiri irakura, TIST ni ituheaga KSh 1.50 hari mwaka hari oromuti uria urakura. Kigina giki no kioneke takirikinini no ikundi nini nicihuthirite kigina kiria kionekaga na mageka maundu m a n e n e . i k u n d i nyingi nini nicianjitie mibango yakumarehera mbia. Ta ngerekano, GIkundi gia Kanja kiahuthirire mbecha ciakio cia mbere kwanjiriria uriithia wa nguku, umuthi uyu matheremete nginya makanjia uriithia wa mburicia iria. Giko giki ni gitwonetie ati mieke minini niyo ichungagirira mieke minene na mitheremu. Muthia, riria miti ino ikaneneha, amemba aitu nimakagia na magetha maingi kumana na wendia wa riera itheru. Ta uria witikanirio gatagati ka CAAC na Ikundi Nini, 70% ya machiaro ma wendi uyu wa riera magathia kuri Ikundi Nini. Niturehoka marihi magakorwo mari na uguni riria miti ikaneneha. 

Gwa Kahinda gaka, urotugithiaga na mbere na kwandikithia ikundi nyingi orohamwe na guchithomithia, nituraciuria ithondeke ikundi mwanya mwanya. Ikundi ici ithondekagwo ni amemba 40 – 60 aria mari handu mangithii namaguru. Uu nitakuga ati,ikundi nini iria iri gichigoini kimwe nochithondeke ngurubu ino. Bata munene muno wa guthondeka ikundi ici nigetha cihotage guchemanagia oro mweri na cigathoma maundu meru maingi. Kwoguo, ikundi ici nicirorio ithondeke na imenya haria irichemanagia oro mweri. Icigo ici ciuikaine ta NODE VENUE/ CENTER. Namichemanio ino yuikaine ta NODE TRAININGS.

Hamwe na maria mathiaga nambere · G u c h a g u r a na kwandikithia Ikundi. · G u t h o m i t h i a i g u r u r i a g u t h o n d e k a na gutwarithia nambere ikundi nini ukihuthira njira njega , iguru ria rieraitheru, urimi mwega, mariko m a k u h o n o k i a ngu,ungania wa mbegu, uthondeki w a T u t a n a kumitheremia, uhandi wa miti HIV/AIDS, Malaria na urii mwega, Mawendi ma TIST utongoria na kuruta wira hamwe.

-Gutaririo haria TIST ikinyite. 

-Na mangi maingi.

Twitikitie wendi wa kunyitanira hamwe na wendi wa utii wa nambere, no twagirire tukorwo turi ikundi cia muingi cia guthii nambere kuria amemba manginyitanira na machokaniririe mbia cia namanjie gikundi kia kuiga kina. nokuhoteke uu agikorwo ikundi ici nocihande miti miingi iria ingituma marihi mongerereke na gutheremia magetha maitu kuhitukira urimi mwega. Uu nimutaratara uria turatheremia kuri ikundi citu.

Wabichi ya Narumoro: Muti mweru wa machani guthundurwo.

Mieke imwe iria TIST iheanite kuri andu igutura itari yamenyeka. Ririra Atari a miti kuma Narumoro - Patricia, Eunice na Peter – mataraga miti orota mutugo, matiamenyaga ati nomakore gikundi kimwe kinini gigikuria muti mweru wa Machani. 

Muti uyu uikaine ta muti umwe uri fainda nyingi na urendeka kwa uingi ni iganda nyingi cia guthondeka thabuni. Mumera uyu uhuthagirwo guthondeka thabuni na maguta.

K u m i a guthundurwo g u k u , a r i m i aingi a TIST nimanjitie urimi u y u , I k u n d i i m w e i r i a irakuria muti uyu nita, tangini , G i t e r o n a gikundi kinini gia Kamathi G u t i r i kuramwenyekana kana mumera uyu niugutwika wa kahinda karaya thokoini ya wendia wa riera. Onakuriouguo, TIST ni iroria ikundi nini cigayanage mawega tamaya nigetha mongerere miturire yao. 

Gikundi kiria kirugamiri-ire ukuria wa mumera uyu nikiraraniria na kiganda kiria kiri Burguret, hakuhi na riumbiro ria ndege ria Nanyuki. 

Kungi nakuo, gikundi kinini kiega gia Kiambogo nigithundurite maguta mangi ingihuthirwo kurua na ndutu. Ni maguta mega muno matari na uru oronaumwe. ta mutugo gikundi giki nikironia andu a ikundi ingi uria mangithondeka maguata maya michemanioini ya oro mweri.

Gikudi kini gia Mbiriri: Kuruta wira hamwe na tukundi tunini.

Nathari ya miti.

Turi amwe a ikundi nini njega wabichini ya Narumoro. Ikundi ingi nita; ikundi nini njega cia Aguthi, Itangi-ini na Kiambogo . 

Ta gikundi kinini kiega, twina uigiririki wa guthomithia na kwandikithia ikundi ingi njeru orohamwe na kumathomithia iguru ria TIST. Nitugiaga na uhotani munene. Kuhitukira TIST, nitwanjitie njira cia kurehe mbia. Riu turi na mutaratara wa guthondeka mahiga ma kwiumbira, t u k i h u t h i r a m u t h a n g a n a ndumbu. Mahiga maya twendagia kuri amemba a matura maitu. Riu amemba marina nyumba cia ki-riu. No tuthondekaga keki iria nicirathii nambere wega. Nanjira nguhi niturakuria itura ritu. Ikundi ingi niciraturumirira na maciaro nimega Nitukenete muno ni TIST niundu wa guthingata wendi witu gukorwo na atari a miti kuma maturaini maitu. Umuthi, utari wa miti niwagirite makiria na ikundi nini nicikenete na ikaiganira. 

Niundu uyu, nitwagirithiti-e michamano itu ya oro mweri iria ikoragwo Ndathi, Warazo jet, Kabaru na Thegu nituroria ikundi ingi nini ciukage michemanio-ini itu ya urutani nigetha mateithike makiria. 

Nituroria atongoria a TIST matothomithie makiria. Ithomo ici niciamukiritwo na wendi munene na ikoretwo iri cia uguni munene. Nitukenete muno ni athani wa matura niundu wa unyitaniri wao hari mawira maitu. Ngatho cia mwanya kuri gikundi kia mititu niundu wa gututeithiriria.

Gikudi kini gia Ntumburi Muguna: Kugetha mawega ma TIST.

Tukoragwo turi andu 12 na turi rungu rwa wabichi ya Ntugi. Twona hari na gitumi kinene muno kugayana maria turinamo na wabichi ingi niundu oronaithui nituteithikite kumana na ngatheti ciao.

Mawira maitu ni ta: 

1. Guthondeka na gutwarithia nambere tuta. Tukuragia tumimera tutaini iria tuhandaga migunda-ini itu na tukendia iria yaingiha. 

2. Uri-ithia wa Njuki – nitwanjitie mutaratara uyu na gukinyiria hau turi, twina miatu itano. Nitugethaga kilo 25 – 35 oro kimera na twindagia oro kg Ksh 200.00 . nitugite na mbecha nyingi kumana na urimi uyu.

3. Nitukoretwo tukirima kuhitukira urimi mwega uria tuhuthirite kurima Mbembe na mboga. Nitwonete maciaro maingi na niturendia imwe. 

4. Urimi wa nguku; turanjirie urimi uyu ihinda inini ihituku na ni utheremete wega. Oro mumemba ari na nguku ikumi gukinyiria hau turi. twanjiri-irie urimi uyu kumana na marihi matatu mathingatanite.

Nituhuthirite maciaro maya na kugura indo cia nyumba cia adu a gikundi gitu. Undu uyu niwongereire nahinya muno muturire witu. Nitukenete niundu wa arutani aitu kuma wabichi ya Ntugi. Tiga ni uteithio wao, tutingionete maya mothe. TIST iro tura!

Arimi a TIST mari themina mwena wa Nchoroiboro

Biashara ingi cia TIST (TSE) 

Thi-inie wathi, andu aingi aria mari na kioneki nimahotete gutherema na angi matiri maratherema. Andu ta aya metagwo athuri na atumia a “mbiashara” 

Nikii gitumite mahotane? Mari na hinya orohamwe na mwihoko munene muno. Matiretigira gwetha ihonia njeru cia mathina maria makuru. Marutaga wira na njira ciao oronakana na ikundi nini. Mahinda mothe makoragwo magithoma, gutheremia na kuagiria thoko ciao. 

Ihura ria andu aya a mbiashara rikoretwo riri inene muno uu ati moritio mateithiririe etikia kuhurana na mathina ma umundu. Atumia na athuri ta aya moikaine ta “social entrepreneurs.” Kuruta wira hamwe na ikundi cia TIST mikugite na maciaro mega. Kumana na ithomo mithemba mithemba hamwe na themina, TIST niyonire ati andu amwe a ikundi mendaga kugia na maciaro mega. TIST niyamaheire kamweke ka gutuma ikundi ici cigayane utorania wao nomahote gutambia wega uyu nginya guthondeka ikundi nini njega. Maturaini meru.,

TIST ni imenyete ati ikundi nini njega nocihote gutherema matura-ini meru. Njira iria njega ya kunyitithania iheo cia andu na ikundi yari guthondeka mitaratara iri mieru: TIST Social Entrepreneurs na TIST Mentor Groups. Andu aria matheremete makiria mahuane ta TIST Social Entrepreneurs nacio ikundi iria itheremete makiria cihuane ta Ikundi cia guthomithania. Unyitaniri uyu no utheremie mawega ma TIST icigoini njeru. Gwika uu no gutume TIST ithereme makiria maturaini. 

Bururini wa Kenya, TIST niyanjitie mutaratara umwe wa kugeria uria uri wa mieri 12 -18 niguo kuhuthia wira wa TSE’s na ikundi cia guthomithania. Andu mugwanja nimachaguritwo ta TSE’s na ikundi ithathatu igachagurwo ta ikundi cia guthomithania. 

Ikundi na andu aya nimahingitie mawathho ma TIST nanimonanitie kuhitukira ciiko ciao. TIST ni ikumahe kiria mabataire nigetha manjie tukundi tungi tweru icigoini iria itakinyi-irwo ni TIST. TSE’s hamwe na ikundi cia guthomithania ni makwamukira githomo makiria iguru ria uteri wa miti hamwe na urihi mwega. TIST ni irutiire guteithiriria ikundi njeru iria cikunyitanira maturaini meru, kuria TIST itari irakinya.

KIKUYU VERSION 6

 TSE’s anana nio aya:
1. Bernard Githui – uruia wari mutari wa miti kuma
Naromoro.
2. Alphaxard Kimani – Mutari wa mitu kuma Narumoro
3. John Kinyua - Mutari wa mitu kuma Chugu.
4. Susan Muita - Mutari wa mitu kuma Chugu.
5. Gitonga Mbui –Kuma wabichi ya Ntugi.
6. Elizabeth Kiogora - Mutari wa mitu kuma Kinyaritha.
7. Mary Wanoike – Mutari wa mitu kuma Kinyaritha.
8. Joshuah Irungu – Mutongoria umwe wa TIST.
Ikundi njega nini ni chithuritwo ituike ikundi cia guthomithania hari mubango uyu. Ici nicio ikundi icio hamwe na arugamiriri acio;
1. Gikundi kinini kiega kia Lamuria – Jinaris Gachoya
2. Gikundi kinini kiega kia Chugu – Hezekiah Miriti
3. Gikundi kinini kiega kia Narumoro – Leah W. Jackson
4. Gikundi kinini kiega kia Ntugi – Jennifer G. Kithure
5. Gikundi kinini kiega kia Kinyaritha – Augerio Akwalu
6. Gikundi kinini kiega kia Kinyaritha – Fabiano Kobia

TSE’s hamwe na ikundi cia guthomithania maragia na makandika makihuthira thiomi mwanya mwanya. Kuhitukira ci-iko ciao, nimagite na ngumo nene muno kuma kuri andu a ikundi ciao na anene a ikundi icio. Marutaga wira ta arimi, arutani, karani,ahuri a biashara na atongoria a mihiriga. Niundu wa wirutiri wao hari themina, nimahuthagira hinya na iheo ciao na magateithia TIST hamwe na oo ene gutherema icigoini ciao. 

Ngatho nene kuri TSE’s hamwe na ikundi ici cia guthomithania. TIST ni iramendera uhotani munene wiraini wao mweru.

Arimi a TIST mari themina mwena wa Mirera

Amemba a wabichi na TIST staff hamwe na Ben Henneke.

Arimi a TIST mari githomo mwena wa Thigu, Chogoria.

MAZINGIRA BORA

Mweri jwa ikumi na jumwe, 2007

www.tist.org KIMERU VERSION

The International Small Group and Tree Planting Program ( TIST)

An Environmental, Sustainable Development and Community Forestry Program.

Aruti wira a TIST na amemba a wabichi hamwe na Mr. Ben Henneke, mutongoria wa Clean Air Action Corporation.

  • TIST Kenya: aria tumbite gukinya.
  • Ubici ya Ntugi: kioneki gietu gia kuritira tukundi tuniini ngugi.
  • Ubici ya Narumoro: Muti jwa majani jumweru kwoneka.
  • Gakundi kaniini ka Ntumburi Muguna: Kwona baita kiri TIST .
  • Gakundi kaniini gakega ka Mbiriri: Kurita ngugi anwe na tukundi tuniini

www.tist.org P.O Box 1508 Nanyuki, Kenya Tel: 0724 - 255

TIST KENYA

Mwaka aria turi narua, TIST Kenya inkundi
3,344 ibiumbite kwandikithua Kenya.Miti
million 3.2 niumbite kwaandwa, yagwata na
yatarwa.
Ubici cietu ithanthatu iciombite kuthithia ta uju
kwonanitue:-
UBICI YA CHUGU.
Ikundi: 788
Miti: 1,392,170
Miti nurserine: 1,371,130
Area: Imenti North, Imenti South, Meru central,
Meru South District and Tharaka District.
Ubici ya Wendo(iria yaari Meru Central)
Ikundi: 393
Miti: 412,397
Miti nurserine: 527,187
Area: Imenti North, Imenti South, Meru Central
and Meru South District.
Ubici ya Kinyaritha.
Ikundi: 650
Miti: 430, 710
Miti nurserine: 452,763
Area: Tigania, Meru North and Igembe
Ubici ya Ntugi
Ikundi: 761
Miti: 544,912
Miti nurserine: 590,042
Area: meru central, Imenti North, Isiolo.
Ubici ya Narumoro
Ikundi: 510
Miti: 377,098
Miti nurserine: 700,598
Area: Kieni East, West Division, Mathira,
Laikipia East(Ndaiga)

Ubici ya Lamulia:
Ikundi: 227
Miti: 61,949
Miti nurserine: 194, 238
Area: Laikipia East-Lamuria, sweetwaters,
mwiyogo, Ngoro Theru, Thome, Matanya ruiri,

TIST farmers during a recent In- house training at

Arimi a TIST mari themina mwena wa Sweetwaters.

Arimi a TIST mari themina mwena wa Ntoobo

Ubici ya Ntugi:- kioneki gietu gia kuritira tukundi tuniini ngugi.

Amemba a wabichi ya Ntugi mari mucemanio wao.

Itugwikumia turi amemba ba TIST. Kuuma TIST ikwija gwetu itumbite gukarania na atuuri betu bwega. Ouria tugwita na mbere kwandikithia tukundi tuniini nou tugwita na mbere tukibekagira inya. Ouria tugwita na mbere tukithithagia aria turi nou tugwita na mbere tukithiragia mpara na urimi bubwega kinya murimo jwa mukingo ijukunyia niuntu bwa uritani bwetu na antu bagakara maisha jamega. Tist nirugurite biashara injeru ya kinthiguru ya wendia bwa ruugo. Arimi ba tukundi tuniini baria batonyete kiri TIST bari biasharene iji. Riri ni itagaria rimwe rinene. Mwaka nandi miti yetu iri na miaka i t h a t u , T I S T nigutwaa shs1.50 oo muti juria juri mwoyo. Tubeca tutu turioneka turi tuniini indi tukundi twa TIST ituritite ngugi inene nacio. Ibambiritie nacio tugugi twa Munguanano, gakundi kaniini ga kanja kubonera mbeca. bambiririe kurithia nguku nandi ni mburi cia iria. Guku ikwonania tugugi tuniini itu tumaga ngugi inene. 

Kwou ikwonania miti yakura buru igatwonera mbeca cia kung뭓na kumania na biashara iji ya ruugo. Kuringana na wirane buria tusainanirite na CAAC, 70% ya baita ni yetu. Turi na witikio uguri bugaitia miti yakura buru. 

Ouria tukubaandikithia na kubaritana itukubera bethirwe bari na group imwe inene ya tukuundi ta 40-60 turi aria muntu omba gwita na maguru. Kwou ikwonania group iri ndene ya sub-location imwe yomba kuthithia 1 cluster. Ithuganio riri ria Ikundi kwithirwa biri amwe ni kenda bamba kuthuranaga amwe rimwe mweri na bomba kwaranagiria mantu jamega jaria bathomete. Kwou bathure aria bagacemanagia niuntu bwa micemanio yao. Mantu jaria jethagirwa jakithithagirua biuthuranone bibi ni ta: 

젨젨 gucwa ikundi bibieru na kubiandikithia. 

젨kubaa uritani bwa gwitithia ikundi biao na mbere, biashara ya ruuo(Carbon Credits business) urimi bubwega, uritani bwa gwaka mariko ja gutumira n k u i n k a i , kuthuura mbeu c i a k w a a n d a , HIV/AIDS, njira ya kurigiria rwagi na kuria irio bibiega. 

젨 젨 젨 kubaritana mantu jonthe ja TIST na jangi jamaingi Turi na witikio, Ikundi biria biri akui bionthe(clusters) bikethirwa biri na wiru bwa witi na mbere biomba kuthitha co-operative society iria yumba gutethia baringaniira biria bonaga. Bubu bwombika oo muntu wengwa agekira wiru bwa kwaanda miti imingi kenda omba kwona mbeca inyingi, na kwongeera wiru kiri urimi bubwega. Bubu nibu tukwenda tukundi tuniini tumba gwikira mathuganione jao. 

Nonga gukethirwa gutiwe ukwona, uria TIST ugwita na mbere ikiritagira antu ngugi. Atari ba miti, Patricia, Eunice na Peter bari ngugine cioa cia kawaida ibethire gakundi kamwe kaniini gakiandaga muti jwa majani jumwega.

UBICI YA NARUMORO: Muti jwa majani jumweru.

Muti juju juririkana juri na baita inene mono. Ijutumirwa juri jwa kuthithia sabuni na marasi. Kuuma muti juju jukumenyekana tukuundi tuniini twa TIST ta Itangini,Gitero enterprise na Kamathi itwambiritie urimi bubu. Mwaka nandi igukugerua kumenyeka kethira muti juju jwomba kubwira biashara ya ruugo. Amwe na buu TIST nigeragia kwonia tukundi tuniini ubatu bwa kuumba kugaanaga mantu ta jaja na bangi kenda bomba gwitethia miturirene yao. 

Organization iria iretete muti juju jwa majani nigwaka factory yao Burguret, akui na kieni kia ndege kia Nanyuki. Kungi, gakundi k a n i i n i k a K i a m b o g o i b o m b i t e kumenya njira y a k u t h i t h i a m a g u t a j a kuthiria nungu. Maguta jaja jari na inya mono na jatikuthukia muntu. Gikundi giki kiri tayari kuritana ikundi b i n g i n j i r a y a k u t h i t h i a maguta jaja riria bakethirwa bari na uritani bwao bwa mweri. 

GAKUNDI KANIINI GAKEGA KA MBiRIRI: muturire jwetu ijugarukite mono. 

젨젨 Turi gakundi kamwe gakega ga tuna kuuma ubici ya Narumoro. Tukundi tungi tutwega ni Aguthi, Itangi-ini na Kiambogo. Turi gakundi kaniini gakeega turi na ngugi inene ya gucwa ikundi bibieru,kubaritana uria TIST yendaga na kubaandikithia. Aja ituritite ngugi bwega. 

kugaana mantu jamega ja TIST ijatumite twomba kwithirwa turi na ngugi imwe iguturetera mbeca. Turi na murandi jumwe jwa kumba maiga ja gwaka nyomba tugitumagira muthetu jwa muthanga na mutu juria jumaga riria mbau igwaturwa(saw dust) jaria twendagiria antu bau bangi. Mwanka nandi aturi betu bari na nyomba inthongi kumania na maiga jau. Turi na kinya barkery ya kurugaga cakes. Itukumba kwithirwa turi na industry ndene ya ntuura cietu. Ikundi bibingi ibiambiritie bubu na matokeo ijakwoneka. Itukugwirua mono na management ya TIST niuntu bwa gutwandikira Atari miti kuuma gwetu kungwa. Mwaka nandi utari bwa miti ibumbite gwita na mbere bwega kinya bwagwiria tukundi twetu tuniini.

Itwambiritie uritani bwetu bwa mweri tugiitaga guntu ta Ndathi, W a r a z o j e t K a b a r u n a T h e g u . I t u k u r o m b a a n t u b a gukeku bejage micemanio yetu y a o m w e r i kenda bomba k u r i t a n w a mawega ja TIST. Itukuria obici inene ya TIST i t u c o k e r i e u r i t a n i b w a ndene (inhouse training). Turi na nkatho mono kiri Thirikari ya utawala niuntu bwa gutugwata mbaru. Nkatho nkuruki kiri ubici ya mwitu niuntu bwa gutugwata mbaru. GAKUNDI KANIINI GA NTUMBURI MUGUNA: Kwona baita kiri TIST 젨 Turi gakundi ka amemba 12 ubicine ya Ntugi. Itukwigua turi na wiru bwa kugaana wega bubu na tukundi tungi tuniini niuntu kinya twi itwonete baita kiri bangi kumania na kuthoma ngazeti iji:- 

1. kuthithia nursery ya kumithiria miti iria twaandaga na iria itigaraga tukendia.

2. maugu ja njuki: mwaka nandi turi na maugu 5. itumbaga gutua nainchu 25- 35kg tukendia na uguri bwa kshs 200/= oo kilo. Murandi juju ijutwonagira mbeca mono 

3. urimi bubwega bwa mpempe ma mboga. Itwonaga maketha mainda jairi turina irio bia kuria na bigatigara 

4. urithi bwa nguku. Twambiritie urithi bubu rua. Oo mumemba narithitie nguku 10. Twambiririe urithi bubu kumania na mbeca iria turiagwa miti.

Itumbite gutumira mbeca iria ciumenie na uriithi bwa nguku kugurira amemba betu into bia nyomba. Ithuganio riri iritumite twithirwa turi na itagaria ririega maishene jetu. Turi na nkatho niuntu bwa aritani kuuma ubici ya Ntugi. Tutingi umba gukinya au kethira tibo. TIST irotuuta.

TIST SOCIAL ENTREPRENUER (TSE)

Arimi a TIST mari themina mwena wa Nchoroiboro

Nthiguru yonthe, abiashara bamwe ba antu arume na aaka ibombite gwita na mbere nkuruki oo riria abiashara ba kienyeji batikuragia. Antu baba ba arume na aaka betagwa 밇 ntrepreneurs. Imbi itumaga beeta bwega? Ni untu bwa kurita ngugu na inya na guciejana. kuritaga ngugi batigukira bagicwaga njira injeru cia kuthiria thiina inkuru. Baritaga ngugi bongwa na ngarama inkai. Bethagirwa bagicwaga uria bakathoma kenda bomba gutethia biashara yao. Enterprenuers batonyete na inya mono mwanka borua batetherie ndini kenda bomba kiri miturire ya antu. Antu baba arume na aaka betagwa 뱒ocial entrepreneurs.뵠 Kurita ngugi bari amwe na tukundi tuniini ituretete mawega na kagita gakai. Kumania na uritani na seminars, TIST nionere amemba bamwe bari na kiegwa kia kurita ngugi inene. TIST niyombire gucwa njira ya kurekeria antu bamwe kenda bomba kugaana mawega jaja na kuumba gwikia TIST guntu gukweru. TIST niyombire kinya kwona tukundi tuniini tutwega no tumbe gwikia TIST guntu gukweru. Njira injega ya kumba gwikia TIST guntu gukweru nikwa kaanya antu bamwe baria bari na kiegwa kiu na ikundi. (TIST Social Entrepreneurs and TIST Mentor Groups.) Antu baria bari na kiegwa giki barite ngugi bari TIST social entrepreneurs na tukundi tuniini tutwega turite ngugi turi Mentor groups. Bagwatene uju bombe gutambia baita ya TIST guntu gukweru. Buu bwomba gutuma TIST igatamba na mpwi. 

Naaja Kenya, irigerua mieri 12 mwanka 18 guntu kuria ikubwira. Antu 8 na ikundi bibiega 6 ibo bambiritie bari Mentor groups. Antu baba na ikundi bibi ibombite kuthithia biria TIST ikagiira mono kuringana na mathithio jao. TIST ikabatethia na biria biumba kwendekana kenda bomba gucwa tukundi tuniini naria TIST itakinya. Antu baba na atongeria ba Mentor group iji bagacoka baritanwe njira iria njega na utari bwa miti na njira ya kuria ikundi. TIST nigutegera uria ikomba gutungatira ikundi bubwega mono mono naria TIST itakinya.

Tse banana ni:
1. Benard Githui uria wari mutari miti ubicine ya Narumoro.
2. Alphaxard Kimani mutari wa miti ubici ya Narumoro.
3. John Kinyua muritani ubici ya Chugu.
4. Susan Muita mutari wa miti ubici ya Chugu.
5.젨Gitonga Mbui muritani ubici ya Ntugi.
6. Elizabeth Kiogora muritani ubici ya Kinyaritha.
7. Mary Wanyoike muritani ubici ya Kinyaritha. 
8. Joshua Irungu TIST Administrative Director.

쟕ukundi tuniini tutwega tutantatu itwathurirwe kenda twa Mentor groups. Mentor group iji na baria babakirishite ni: 

1. Lamuria BSG Jinnaris Gachoya. 

2. Chugu BSG Hezekiah Miriti. 

3. Narumoro BSG Leah W. Jackson. 

4. Ntugi BSG Jeniffer G. Kithure. 5. Kinyaritha BSG Augerio Akwalu. 

6. Kinyaritha BSG Fabian Kobia. TSE na baria bathuuri bari Mentor groups baaragia na bakaria na migambo ithatu. Kuringana na mathithio jao ibaegi heshima mono ni ubici ciao. Baritaga ngugi bari arimi, aritani, turani, abiashara na atongeria ba mwiriga. Kuringana na seminars iria betite, ibombite kwonania biegwa biao na wiru bwao na bomba gutethia TIST mono kwao. Ibwega TSE뭆 na Mentor groups. TIST nigukurombera witi na mbere bwega guntu gukweru kuria bwitite.

Arimi a TIST mari themina mwena wa Mirera

Amemba a wabichi na TIST staff hamwe na Ben Henneke.

Arimi a TIST mari githomo mwena wa Thigu, Chogoria.